آب زمزمآب زمزم به آبی که از چاهی معروف به نام چاه زمزم در نزدیکی کعبه معظمه می‌جوشد اطلاق می‌شود و احکام آب زمزم در باب‌هاى طهارت و حج آمده است. ۱ - استشفااز آب زمزم در روایات به بهترین آب روى زمین و داروى هر دردى یاد شده است. ۲ - استحباب نوشیدننوشیدن آب زمزم به ویژه پیش از سعی میان صفا و مروه و پس از طواف وداع مستحب است. ۳ - شستن سر و بدن با زمزمبراى محرم مستحب است پیش از سعى، پس از نوشیدن آب زمزم، یک یا دو سطل از آن را بر سر و بدن خود بریزد و دعاى وارد شده را بخواند و افضل آن است که خود، آب را بردارد نه دیگرى. ۴ - هدیه دادنبردن آب زمزم به عنوان هدیه و درخواست هدیه دادن آن و شستن کفن با آن مستحب است. ۵ - دیدگاه امام خمینینوشیدن از آب زمزم مستحب است. بلکه مستحب است سیراب شدن از آن آب. پس به‌درستی که باعث شفا است و برطرف‌کننده بیماری از او؛ و با آن حاجت‌ها روا و خواسته‌ها برآورده شود، و از مهم‌ترین درخواست‌ها طلب مغفرت از خدای نعالی و ورود به بهشت و نجات از آتش و هراس برزخ و قیامت است؛ و حمل آب زمزم و اهدای آن و درخواست آن مستحب است. به تحقیق از نبی اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) وارد شده است که آب زمزم هدیه می‌خواست درحالی‌که در مدینه بود. و روایت شده است که جماعتی از علما برای خواسته‌هایشان مثل تحصیل دانش و برآورده شدن حاجت و شفای درد و غیر این‌ها از آب زمزم نوشیده و به آن دست یافته‌اند. ۵.۱ - آداب و مستحبات در مکه معظمهخوردن از آب زمزم از آداب و مستحبات در مکه معظمه است و بعد از خوردن این دعا را بخواند: اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً وَ رِزْقاً واسِعاً وَ شِفاءً مِنْ کُلِّ داءٍ وَ سُقْمٍ. و نیز بگوید: بسْمِ اللَّهِ وَ بَاللَّهِ وَ الشُّکْرُ للَّه. ۵.۲ - شستن کفندر عروة الوثقی مع تعالیق الامام الخمینی از مستحبات کفن آمده است: «و لا یبعد استحباب التبرّک بتربة قبر الحسین (علیه‌السّلام) و مسحه بالضریح المقدّس، او بضرائح سائر الائمّة (علیهم‌السّلام) بعد غسله بماء الفرات، او بماء زمزم. » یعنی بعید نیست استحباب تبرک نمودن کفن به تربت قبر حسین (علیه‌السلام) و مسح آن به ضریح مقدس او یا ضریح‌های سایر ائمه (علیهم‌السّلام) بعد از شستن آن با آب فرات یا با آب زمزم. ۶ - مستحبات سعیامام خمینی در مناسک الحج در مستحبات سعی می‌نویسند: الاتیان الی زمزم للاستقاء بنفسه ان امکنه و الشرب من مائها، ولیصبّ علی راسه وظهره ویقول- و هو مستقبل الکعبة- ما رواه معاویة بن عمّار عن الامام ابی عبد اللَّه الصادق علیه السلام: «اَللَّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نَافِعاً وَ رِزْقاً وَاسِعاً وَشِفَاءً مِنْ کُلِّ دَاءٍ وَسُقْمٍ.» یعنی مستحب است بعد از فراغ از نماز طواف و پیش از سعی به نزد چاه زمزم رفته و خودش از چاه آب بکشد اگر برایش ممکن باشد، و از آب آن بیاشامد و به سر و پشت و شکم خود بریزد، و بگوید درحالی‌که رو به کعبه است آنچه را که معاویة بن عمّار عن امام ابی عبد اللَّه الصادق (علیه‌السّلام) روایت کرده است: اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ عِلْماً نافِعاً، وَ رِزْقاً واسِعاً، وَ شِفاءً مِنْ کُلِّ داءٍ وَ سُقْمٍ. ۶.۱ - مستحبّات اعمال مکّة مکرّمةاز مستحبّات اعمال مکّة مکرّمة است استقاء از زمزم، همان‌طور که در طواف عمره گذشت. ۶.۲ - داخل کعبه شدندر مناسک الحج بعد از بیان استحباب واردشدن در داخل کعبه، آمده است: و یستحبّ فی ذلک عدّة امور و هی: ... ۴- ان یعمل ما رواه معاویة بن عمّار عن الامام الصادق (علیه‌السّلام) انّه قال: «اذا اردت الولد افض علیک دلواً من ماء زمزم، ثمّ ادخل البیت فاذا قمت علی باب البیت فخذ بحلقة الباب ثمّ قل: اَللَّهُمَّ اِنَّ البَیْتَ بَیْتُکَ، وَالعَبْدَ عَبْدُکَ، وَقَدْ قُلْتَ: (مَنْ دَخَلَهُ کانَ آمِناً) فَآمِنِّی مِنْ عَذَابِکَ وَاَجِرْنِی مِنْ سَخَطِکَ.» ۶.۳ - وداع کعبةبه هنگام وداع کعبة و خروج از آن مستحب است نزد زمزم آید و از آب بنوشد؛ و بر سر خویش نریزد. سپس بگوید: «آئِبُونَ تَائِبُونَ عَابِدُونَ، لِرَبِّنَا حَامِدُونَ، اِلَی رَبِّنَا مُنْقَلِبُونَ، رَاغِبُونَ اِلَی رَبِّنَا رَاجِعُونَ اِنْ شَاءَ اللَّهُ.» ۷ - پانویس۸ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۹۸-۹۹. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |